Şantiyede iskelenin döküm kurtağzı neden kırılabilir?

• 0,70m yatay elemanın (kısa yatayların) bir ucu dikey elemana monte edilir, diğer ucuna makara takılarak, aşağıdan malzeme çekilirse 0,70m yatay elemana tek tarafından yük binmiş olur ve deformasyon başlar. Bu deformasyon döküm kurtağzında kılcal çatlama, kırılma veya boruda eğilme yamulma şeklinde gerçekleşebilir. Bu şekilde hatalı kullanımdan kaynaklı oluşacak kılcal çatlaklar fark edilmeyebilir ve sonraki kullanımda bu çatlaklardan kırılmalar meydana gelebilir ve yaralanmalara sebebiyet verebilir. Bu yüzden malzeme çekmek için 0,70m yatay elemanları değil yük çekmeye özel sistemler veya güçlendirilmiş konsolları tercih ediniz.

• 0,70m yatay elemanın konsol yerine kullanılırsa yani bir ucu dikey elemana monte edilir, diğer ucu boşta iken, üzerine 1 veya 2 adet kalas koyulur ve bu kalaslar üzerinde çalışma yapılırsa. Ciddi kazalara sebebiyet verebilir. Şantiyelerde her yerde ve hemen 0,70m yatay eleman bulunduğundan dolayı, konsol kullanılması gereken yerlere hızlı çözümmüş gibi kullanılabiliyor. Bu durum, doğrudan hayati tehlike oluşturabilecek bir durumdur.

• 0,70m yatay elemanlar duvar bağlantı kelepçesi yerine kullanılırsa yani bir ucu dikey elemana monte edilir ve diğer ucu boşta bırakılarak duvara yaslanırsa deformasyonlar oluşur. Her parça amacına uygun olarak kullanılmalıdır.

• Sağlam zemin üzerine iskele kurulmadıysa, bir taraf stabilken, diğer alt ayar milinin zemine doğru gömülmesi söz konusu ise bu durum yatay eleman uçlarındaki döküm kurt ağızlarında deformasyona sebebiyet verebilir. Bu zorlanma sebebiyle kurtağızlarında kılcal çatlama veya kırılmalar meydana gelebilir. Ayrıca bu tür zorlanmalar iskele sistemindeki tüm borularda eğilmelere sebebiyet verebilir.

• Eğer zeminde geçiş için bir açıklık bırakılacak ve bir sıra iskele dikey elemanının kullanılamayacağı bir durum söz konusu ise mutlaka köprü için makas sistemleri kullanılmalıdır. Eğer makas sistemi kullanmaksızın, üst katlara kadar iskele sistemi kurulmuşken, en alttaki iskele dikey elemanları sökülürse bu durum tüm borulara ve özellikle bağlantı noktalarına ekstra yük bindireceğinden dolayı sisteme zarar verebilir.

• Kurulmuş olan iskeleye iş makinalarının veya vinçlerin çarpması söz konusu olursa mutlaka iskele sisteminde ve döküm kurtağızlarında deformasyonlar oluşur. Bağlantı noktalarında oluşacak bu itme veya çekme kontrolsüz ve hesap dışı olacağından sisteme ne kadar büyüklükte bir zarar vereceği de tahmin edilemez. 

• İskele sökümü esnasında malzemelerin yüksekten yere atılması sonucunda kurtağızlarında veya borularda deformasyonlar oluşur. En sık karşılaşılan durumlardan biridir. İskele sistemi kiralık olarak tedarik edildiyse, şantiyede işi biten iskele biraz sahipsizmiş gibi muameleye maruz kalabiliyor. Eğer söküm işlemini yapanlar iskelenin sahibi değilse iskeleler çok özensiz şekilde sökülüp, yüksekten zemine üst üste atılarak demonte edilebiliyor. Eğer iskele sistemleri şantiyeye aitse de bilinçsiz işçiler söküm işinde çalıştırılarak iskele sisteminin zarar görmesine sebebiyet verilebilmektedir. Oguzhaniskele.com/tr bizim tavsiyemiz her bir parçanın özenle sökülmesi, itina ile yere indirilmesi ve bir sonraki kullanım için temizlenmesi, kontrol edilerek istiflenmesidir.

• Kalaslar üzerine aşırı yükleme yapılırsa, kalaslarda, borularda veya döküm kurtağızlarında deformasyonlar oluşur. Bu sistemler TS EN 12810-1 normlarına göre testlerden geçmektedir ama her sistemin bir dayanma noktası vardır. Bilinçsizce yapılan aşırı yüklemeler sisteme zarar verebilir.

• Döküm kurtağızlarında ısıl işlemden kaynaklı kılcal çatlaklar kaldıysa, kurtağzı bu sebeple de deforme olabilir. Dökümcülerin kurtağzı ürününün kimyasal analizini yapıp, mikro yapısı ve mekanik özelliklerini kontrol ettikten sonra verdiği bilgiye göre, böyle bir durumun yaşanma ihtimali yaklaşık 10.000 adet üründe 2 adettir. Çok küçük bir olasılık olsa da ilk kurulum esnasında kurtağzı flanşa çakıldıktan sonra gözle dikkatlice kontrol edilmelidir.

• Kurtağızların boruya kaynak noktalarında hatalı kaynak yapıldıysa, kurtağzı kaynak yerinden ayrılabilir. Kaynaklar otomatik kaynak makinaları ile standart şekilde yapılıyorsa kaynak probleminin yaşanması çok zor bir ihtimaldir.

• İskele üzerinde yapılan çalışmalarda, kesme, delme, kaynak işlemleri yapılacaksa bu işlemler esnasında iskele sistemi çok dikkatli şekilde korunmazsa deformasyonlar oluşabilir. Örneğin taşlama/spiral makinası ile kesme işlemi yapılıyor ve makine ara sıra iskele borularına veya bağlantı noktalarına da sürtüyor ve kıvılcım çıkartıyor yani iskele sistemine bilinemeyecek seviyede zararlar veriyor olabilir. Bu durum en çok tersanelerde yaşanmaktadır. www.oguzhaniskele.com/tr Gemi yapımındaki esnek çalışma formlarından kaynaklı flanşlı iskele sistemi tercih edilmekte ve iskele sistemi üzerinde sürekli ağır işlemler yapılmaktadır. Bu durumun yaşanmaması için çok dikkat edilmelidir.

• İskeleler her 6 ayda bir periyodik bakımdan geçmeli ve ürünler tek tek incelenmelidir ve riskli ürünler kullanılmamalıdır. İskele sistemlerinden kaynaklı kaza risklerini en aza indirmek için periyodik muayenenin düzenli aralıklarla (6 ayda bir) yaptırılması iş verenlere maddi, manevi ve hukuksal olarak bir avantajdır.

• Kesinlikle eksik malzeme kullanmayın ve hatalı kurulum yapmayın. Eğer sistemi oluşturan tüm parçaları olması gerektiği gibi kullanmazsanız, sistemin diğer parçalarına fazladan yük bineceği için deformasyonlara sebebiyet verebilir. Zaten eksik malzeme ile yapılan kurulumlar kesinlikle iş güvenliğine uygun değildir.  

* Şunu da unutmayınız iskele sistemini yeni almış ve bir defa kullanmış olsanız dahi, o bir kullanımda büyük hatalar yaptıysanız ve sistem elemanlarına zarar verdiyseniz. İkinci kullanımda iskele sisteminizden kaynaklı iş kazaları yaşama olasılığınız her zaman bulunmaktadır. 

O yüzden öncelikle iskele sistemlerine güvenmeniz gerekmektedir. Bu sebeple Oğuzhan Çelik İskele ve Kalıp san. A.Ş. neredeyse 40 yıldır müşterilerine güven ve hizmet vermektedir. Güveneceğiniz bir iskele sistemine sahip olduktan sonrada güveneceğiniz bir ekiple iskele sistemini kurmalı, kullanmalı, sökmeli ve muhafaza etmelisiniz.